Hoe maak ik zelf compost voor mijn tuin?

Geschreven op dinsdag 22 augustus

Dat compost goed is voor de natuur weten we natuurlijk al. Ook weten we dat het een goedkope manier is om het groenafval te verwerken en je er een prima bodemverbeteraar aan over houdt voor in je tuin. Maar is zelf maken van compost nou moeilijk? Wat heb je er precies voor nodig en hoeveel werk heb je er aan? Zelf composteren is niet heel moeilijk, maar je moet het proces wel begrijpen. Hoe het werkt en welke hulpmiddelen je hier bij kan gebruiken, zullen we vertellen in deze blog.


Starten met compost maken

Om van start te gaan is het van belang ons eerst te oriënteren op de grootte van de tuin. Laten we zeggen dat tuinen tot 400m2 voldoende hebben aan een compostvat. Is de tuin groter of werkt u op volkstuintjes, dan kunt u beter werken met compostbakken. Zowel een compostvat als compostbak is kant en klaar aan te schaffen. Hoewel de fabrikanten het nodige denkwerk voor het ontwerp al hebben gedaan, is het belangrijk zelf ook te weten welke aspecten essentieel zijn voor het maken van goede compost. Om het makkelijk te maken spreken we in de volgende opsommingen over compostvat, maar vanzelfsprekend geldt dit ook voor de compostbak.

  • Zuurstof is zeer belangrijk om compost te maken. Zorg altijd dat er voldoende zuurstof bij het afval kan en sluit beluchtingsgaten zeker niet af. Wanneer er geen lucht bij het afval kan ontstaat er een gevaarlijk broeikasgas, absoluut onwenselijk dus! Een goed beluchtte composthoop stinkt niet. Sterker nog; verse compost zal de geur hebben van een bosrijke omgeving.
  • Het afval moet voldoende vochtig zijn, maar zeker ook niet te nat. Wanneer u het compostvat op de juiste plaats neer zet, kan de natuur dit prima regelen. Een ideale plaats is bijvoorbeeld beschut onder een boom, zo vangt uw compost regen, maar zal zeker niet doorweekt raken. Het is prima als u een hand compost samenknijpt en daar wat vocht uit komt druppelen. Bij een te droge composthoop kunt u wat water toevoegen, bij een natte composthoop dient u de gehele berg compost om te zetten én wat bruin materiaal toe te voegen.
  • Een open onderzijde van het compostvat (eventueel door middel van een rooster) is belangrijk om de eerste beestjes de compost in te krijgen.
  • Raar maar waar: een grote hoop composteert eerder dan een emmer afval. Een grote hoop houdt meer warmte en vocht vast. Ideaal voor compost is m³ en een maximale hoogte van 1,5m.

Wat kan op de composthoop?

Niet al het GFT (Groente, Fruit en Tuinafval) mag op de composthoop. Hoewel hier op internet vele lijsten over te vinden zijn, kunnen we grofweg zeggen dat bijna alle organische, natuurlijke materialen verwerkt kunnen worden tot compost. Alles wat in een fabriek is gemaakt, is geen geschikt materiaal. Enkele natuurproducten die eveneens niet geschikt zijn voor het maken van compost zijn: botjes en graat, houtskool, wol, uitwerpselen van vleeseters (hond/kat) en beschimmelde en/of zieke planten. Onkruid mag in principe op de composthoop, maar wanneer het compostproces niet voldoende snel gaat, kan het zaad ontkiemen waardoor de compost uiteindelijk veel extra werk zal opleveren door middel van onkruid schoffelen.
 

Aan de slag!

Compost maken gaat om de juiste verhoudingen. Het compostmateriaal is in te delen in een groene- en bruine groep. Groen materiaal is rijk aan stikstof (bijvoorbeeld fruitafval en vers gemaaid gras) Bruin materiaal is rijk aan koolstof (zaagsel, takken en stro). Voor compost is de ideale verhouding van groen op bruin materiaal om mee te beginnen 1 op 30! U begint dus met een flinke laag takken en dood blad. Dit helpt voor de beluchting onderin de composthoop. Daarna kunt u werken in lagen, maar beter nog is om de verschillende materialen direct te mengen. Na 1 tot 2 maanden is het belangrijk de hele hoop om te zetten; de materialen worden opnieuw gemixt en het materiaal dat eerst binnen in zat komt nu aan de buitenkant te liggen en andersom. Een tijdrovende en zware klus, maar hoe vaker dat gebeurt, hoe eerder het compost bruikbaar zal zijn. Let op, geduld is een schone zaak, het daadwerkelijk verteren tot compost duurt 2 tot 12 maanden, afhankelijk van de weersomstandigheden en de samenstelling in het compostvat.

Tip: gebruik géén half gecomposteerde compost, het half verteerde materiaal zal voedingsstoffen uit de grond gebruiken om volledig te verteren. Het gevolg is een uitgeputte grond in plaats van een vruchtbare grond!

Het zijn heel wat aspecten waar u op moet letten en werk heeft u er ook genoeg aan en mislukkingen zal u vast onderweg ook eens tegenkomen. Maar als u eenmaal op de juiste weg bent, dan heeft u alleen maar veel voordelen van het zelf maken van compost!